Het woningtekort is opgelopen tot 331.000. Jaarlijks moeten er 75.000 woningen bijkomen, maar ook dit jaar blijft de teller steken op 55.000. Een kamermeerderheid wil de regie weer terugbrengen bij een ministerie van Volkshuisvesting zoals in de jaren 90. Is dat zinvol?

Woningtekort in alle provincies, meest nijpend in Noord-Holland 

Eindelijk werd vorig jaar het beoogde aantal van 75.000 nieuwbouwwoningen gehaald. Dit jaar zijn dat er dus naar schatting 20.000 minder, hoewel de bouw dankzij onze ‘intelligente lockdown’ toch nog aardig doorwerkte. Het probleem zit hem dan ook niet zo zeer in de productiecapaciteit. Het gaat vooral om de snelheid waarmee besluiten kunnen worden genomen en uitgevoerd. Scherper toezicht op PFAS (verontreining van de bodem door chemicaliën) en bezwaren tegen geluidsoverlast zorgen daarbij voor (extra) vertraging.

Op het kaartje hieronder kun je zien welke provincies de grootste tekorten kennen. De Randstad spant de kroon, Zeeland komt eigenlijk geen woningen tekort. Nu we noodgedwongen wennen aan steeds meer thuiswerken, kun je je afvragen of er niet meer mensen in de grensprovincies gaan wonen. Daar kun je relatief voordelig terecht of krijg je een ruimere woning voor hetzelfde geld. Natuurlijk zijn er meer zaken die je binden aan een regio, maar toch…

% van totale woningvoorraad voor NL en per provincie | Huizenprijzen per regio van duur (donker) naar voordeliger (licht)

Kamer vóór centrale 'regie' via Ministerie - provincies tegen

Op dit moment wijzen gemeenten en provincies bouwlocaties aan en maken zij afspraken met woningcorporaties. Een meerderheid in het parlement wil meer invloed voor het Rijk. Op dit moment neemt de Kamer al moties aan voor regionale bouwopdrachten. Verder ondersteunt de landelijke overheid lokale bestuurders met zogenaamde ‘woondeals’. Als volgende stap ziet een kamermeerderheid de terugkeer van een speciaal ministerie voor woonzaken.Tot 2010 was er al zo’n departement: VROM (Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer). Dit was verantwoordelijk voor veel nieuwbouw in de zogenaamde vinex-wijken. De kamer staat niet alleen in deze wens; ook hoogleraren, projectontwikkelaars en de werkgeverslobby VNO-NCW zien graag dat het Rijk weer ‘de regie neemt’.

5 grootste provincies zien het anders

De gedeputeerden van de vijf provincies met de grootste woningnood zien een centrale aanpak niet als oplossing. Als een nieuwe minister bouwlocaties aanwijst, lopen zij toch weer tegen dezelfde knelpunten aan, verwachten zij.

"Het aanwijzen van gebieden waar woningen moeten komen is het domste wat je nu kunt doen. Want daarmee staat er nog geen huis.”
--- Gelderse gedeputeerde Peter Kerris (PvdA)

De provincies benoemen niet alleen de lange procedures als knelpunt. Ook de hoge bouwkosten en het aanleggen van wegen en voorzieningen frustreren op dit moment de bouw, is hun ervaring. Vooral op die vlakken zien zij een taak voor de centrale overheid: stroomlijnen van de procedures, zorgen voor de nodige infrastructuur en (meer) geld beschikbaar stellen. Dat moet vooral de huidige plannen sneller tot ontwikkeling brengen. De provincies en gemeenten kunnen naar hun mening dan prima zelf volgende locaties aanwijzen en tot deals komen met de verschillende marktpartijen.

Uit de troonrede bleek dat de regering de regionale bestuurders tegemoet komt. Koning Willem-Alexander erkende dat goede mobieliteit belangrijk is voor de economie. Hij kondigde aan dat de bouw en woningmarkt een steun in de rug krijgen door bouwprojecten eerder uit te voeren.

Wij helpen jou met de regie over jouw woningplannen 

Ben jij je aan het oriënteren op de woningmarkt, als starter of doorstromer? We helpen we jou graag met de regie over de financiering van jouw plannen. Neem vrijblijvend contact op voor een oriënterend gesprek.

"Opgeteld wordt bijna 2 miljard euro aan geplande investeringen voor infrastructuur, woningbouw en onderhoud en verduurzaming van rijksgebouwen naar voren gehaald."
--- Koning Willem-Alexander in de Troonrede (2020)